Wat zijn reflexen en waarom zijn ze belangrijk?

 

Moro_001
Moro reflex.

Al vanaf  het foetale leven in de baarmoeder doen reflex bewegingen letterlijk de hersenen groeien. Repetitieve, automatische reflex bewegingen zijn essentieel voor de ontwikkeling van evenwicht, mobiliteit, visie, gehoor, spreken, leren en communicatie.

Een voorbeeld van een reflex is de MORO reflex vlak na de bevalling. Deze reflex is nodig om onze ademhaling op gang te brengen. Reflexen zijn  afkomstig uit de hersenstam, onze overlevingshersenen. Ze helpen ons de eerste periode van ons leven door te komen. Als het centrale zenuwstelsel tot rijping komt zullen de reflexen veranderen in gecoördineerde bewegingen en vindt reflexintegratie plaats. Reflexen vormen het trainingsgebied voor vele aspecten van het latere functioneren.

Bij ieder kind ontwikkelt het lichaam zich op zijn eigen tempo. Gedurende een bepaalde tijd komen de bewegingspatronen meer naar de voorgrond, het patroon wordt verder onderzocht, er wordt geoefend en het patroon heeft zo de mogelijkheid onderdeel te worden van het bewegingspatroon van het lichaam. De patronen zijn geïntegreerd. Als er een nieuw patroon naar voren komt, helpen de al geïntegreerde patronen een efficiënte overgang te creëren, een draagvlak tot verdieping van de integratie. Wanneer reflexen actief blijven, zijn vaak deze bewegingspatronen niet voldoende ingeslepen. De “overlevings” hersenen kunnen zo voortdurend gestimuleerd worden en er volgt een primaire reactie.  In deze survival-modus is er minder mogelijk voor de prefrontale kwabben, van waaruit we denken, creëren, communiceren en gunstige beslissingen nemen. Met als gevolg:  impulsief reageren en minder controle over onze impulsen. Zelfs als er geen logische reden is voor stress, kunnen we ons gestrest voelen omdat ons neurologische systeem voortdurend reageert alsof  er een bedreiging is. Zo kan stress onbewust een gewoonte worden.

Reflex bewegingen zijn de eerste fundering van het zenuwstelsel. Als een blokkentoren, alle verdere ontwikkeling hangt af van de de onderliggende blokken.

Een kind die onrustig in zijn stoel  zit en niet kan focussen is meer dan waarschijnlijk actieve reflexen. Zodra reflexen zijn geïntegreerd, kunnen spiergroepen van hoofd en ledematen afzonderlijk bewegen, en de mogelijkheid rustig te zitten en aandachtig te zijn komt binnen handbereik.

Actieve reflexen veroorzaken pijn en spierspanning, zwakke spierspanning, moeheid en de noodzaak om veel inspanning te leveren om taken te voltooien. We leren onbewust actieve reflexen onderdrukken, die kunnen leiden tot aanzienlijke spanning om afvoer van energie te compenseren. Een beweging van het hoofd kan kan een automatische beweging van de ledematen veroorzaken. Dit kan verwarring in het neuro-sensorische-motorische-systeem veroorzaken en erg vermoeiend zijn. Deze verwarring kan problemen scheppen op het gebied van groei, coördinatie, houding, alertheid, concentratie, lezen, schrijven, spreken en denken.

Wat is de oorzaak van niet geïntegreerde reflexen?

Verschillende oorzaken zijn mogelijk voor het niet integreren van de reflexen. Gebrek aan voldoende goede beweging in de vroege kindertijd ( te veel in de maxi cosi, boxen, autostoelen, een handicap of aangeboren letsel) waardoor bewegingen die nodig zijn voor de ontwikkeling van de hersenen beperkt zijn. Ook de volgende factoren hebben invloed: Te veel TV en computer gebruik  (belemmert beweging), Stress van de moeder tijdens de zwangerschap, stuitligging geboorte, geboorte trauma, keizersnede, trauma, verwonding, ziekte, chronische stress, toxines en kunststoffen, complicaties met vaccinaties en blootstelling aan elektronische verontreiniging.

Zelfs reflexen die volledig zijn geïntegreerd kunnen later worden gereactiveerd door trauma, letsel, toxines en stress.

Bronnen:  dr. S. Masgutova, Cecilia Koester M.ed.